Nowoczesny kocioł i stara instalacja CO – jak to pogodzić?

Na przestrzeni ostatnich trzydziestu, czterdziestu lat technologie hydrauliczne stosowane w Polsce i Europie znacząco się zmieniły. Gdy mamy możliwość zobaczyć starą instalację centralnego ogrzewania, na ogół naszym oczom jawi się stal – solidne, grube rury prowadzone ze spadkami przy samym suficie. Ze względu na przekrój stosowanych rur, tego typu instalacje grzewcze charakteryzowały się znaczącą pojemnością. Włączając pojemność wymiennika ciepła, pojemność instalacji mogła osiągać nawet 150 litrów! W połączeniu z typowymi grzejnikami żeliwnymi, instalacja tego typu długo się nagrzewała, ale i długo utrzymywała stabilną temperaturę w mieszkaniu. Trend się zmienił.
Stalowe rury w instalacjach grzewczych zastąpiły nowoczesne, wbrew pozorom trwalsze rozwiązania – najpierw miedź (kształtki łączone za pomocą lutu, skrętu lub zaprasu), następnie instalacje polipropylenowe (kształtki zgrzewane) oraz rury typu pex-al-pex (złączki zaprasowywane bądź skręcane)*.

Ponieważ dysponujemy już zaawansowanymi sterownikami pracy kotłów grzewczych, które utrzymują stałą temperaturę w instalacji, możemy pozwolić sobie na mniejszy przekrój rur i mniej pojemne grzejniki. Nowoczesne rozwiązania mają niewątpliwie wiele zalet, niemniej nie o tym chcieliśmy dzisiaj pisać.
1) Stara instalacja – nowy kocioł
2) Komin – i wkład kominowy
3) Filtry
4) Zamknięta czy otwarta instalacja?
5) Odpowiednio dobrany kocioł gazowy

1) Stara instalacja + nowy kocioł?

Przypomnijmy kwestię podniesioną w tytule: Czy można do starej instalacji centralnego ogrzewania zasilanej do tej pory piecem węglowym podłączyć nowy kocioł gazowy? Oczywiście jeśli mamy wystarczający budżet, najlepiej jest wymienić całą instalację ze względu chociażby na ograniczoną żywotność stali. Niemniej jeśli dysponujemy bardzo ograniczonymi funduszami na remont instalacji, w/w pytanie jest jak najbardziej zasadne. Odpowiedź na pytanie jest: da się to zrobić. Ale trzeba uwzględnić przynajmniej kilka technicznych spraw.

2) Komin

Kocioł gazowy ze względu na kwasowy odczyn spalin, potrzebuje do pracy komina wykonanego z wytrzymałego materiału – najlepiej ze stali nierdzewnej. Firmy instalacyjne bardzo często zgadzają się na wprowadzenie do już istniejącego komina wkładu kominowego ze stali nierdzewnej. Niestety dosyć często zdarza się, że komin w niektórych miejscach ma przewężenia, wtedy można sprawę rozwiązać zamawiając usługę w firmie oferującej rozwiercanie kominów. Innym rozwiązaniem może być wyprowadzenie systemu kominowego bezpośrednio przez zewnętrzną ścianę budynku (niektóre modele kotłów gazowych uwzględniają wyrzut spalin przez ścianę).

3) Filtry

Niewątpliwie w starej instalacji grzewczej (w zależności od tego, jakie filtry stosowane były w starej instalacji) zebrane jest sporo kamienia, odpadów instalacyjnych oraz rdzy. Podłączenie kotła gazowego do takiej instalacji mogłoby się tragicznie skończyć dla urządzenia. Dlatego najlepiej jest najpierw gruntownie przeczyścić instalację oraz założyć dobre jakościowo filtry.

4) Zamknięta czy otwarta instalacja?

Kotły na paliwa stałe w starych instalacjach pracowały w charakterystycznym układzie otwartym, tzn. zazwyczaj z głównego pionu zasilającego wyprowadzana była rura do naczynia przepływowego. W przypadku zagotowania wody w instalacji, nadmiar ciśnienia był odprowadzany do tego naczynia. Kocioł gazowy natomiast musi pracować w instalacji zamkniętej. Jak to pogodzić? Mamy dwa warianty – można po prostu zamknąć instalację i zastosować typowe zawory bezpieczeństwa stosowane w instalacjach zamkniętych. Ale można też zastosować wymiennik ciepła – który będzie łącznikiem między starą instalacją a nową. Zaletą tego rozwiązania jest, że w nowej instalacji nie płynie woda ze starych rur. Wymiennik ciepła stosuje się zwłaszcza wtedy, gdy wraz z wymianą kotła tworzymy nową instalację grzewczą, jednocześnie podpinając pod kocioł starą część instalacji. Warto przy tym pamiętać, o doborze wymiennika odpowiedniej mocy to raz, a dwa – że będzie on generował pewne straty ciepła. Można to sprawdzić w dokumentacji technicznej wymiennika.

5) Odpowiednio dobrany kocioł gazowy

Dobór odpowiedniego kotła to kolejna sprawa. Dlaczego o tym mówimy? Otóż ze względu na dużą ilość wody w instalacji, kocioł gazowy może nie dać rady podgrzać wody w instalacji co do na tyle wysokiej temperatury, aby kocioł działał optymalnie. Dlatego standardowe, konwencjonalne kotły gazowe nie do końca będą się dobrze w takiej ‘kombinowanej’ instalacji spisywać. Niemniej okazuje się, że znakomicie będą się ‘czuły’ w takich warunkach kondensacyjne kotły gazowe. Optymalne warunki pracy tego typu kotłów to odpowiednio niższa temperatura pracy instalacji oraz jak najmniejsza ilość startów palnika. Duża ilość wody w instalacji zapewnia zazwyczaj pracę kotła gazowego na najwyższym poziomie!

Podsumowując temat warto zauważyć, że podłączenie nowego kotła gazowego do starej instalacji grzewczej zasilanej kotłem na paliwo stałe wymaga konkretnej wiedzy hydraulicznej, a nie o wszystkich niuansach tutaj pisaliśmy. Dlatego wybierając firmę hydrauliczną do tego typu zadania, warto postawić na doświadczonego hydraulika.

——————————————-
* – o instalacjach klejonych tutaj nie piszemy, ponieważ uważamy tego typu systemy za mocno nietrwałe i bardzo podatne na uszkodzenia.